माना जमातीची संस्क्रृतीची माहिती थोडक्यात.

माना जमातीच्या संस्कृतीची थोडक्यात माहिती.

माना जमातीचे मुख्य सण आखाडी, जांभुळअवस, नागपंचमी, माही, नागदिवाळी आहे. पारंपारिक व्यवसाय शिकार करणे, शेती राखणे, डिंक,टोरी इत्यादी गोळा करणे व ते विकणे असा आहे. मातृभाषा मराठी, जमातीची भाषा अशुद्ध मराठी आहे. माना जमातीचे मुख्य देव डोंगरदेव, नारायणदेव, ठाकूरदेव, वाघोबा, नागोबा, माणिकादेवी हे आहेत. जमात पंचायत पंचायतीच्या प्रमुखास शेंडे म्हणत, परंपरागत नृत्य दंडार असून जमातीचे लोक सण व लग्नसमारंभात नाचत असे. जमातीचे खाद्य भात, कंदमुळे, फळ, मोहाचे व धोप्याच्या पानाचे पिठाचे मुठे होते. जमातीचे मुख्य पेय आंबील (ज्वारी-बाजरी इत्यादीची) मोह फुलाचा रस हे आहेत. निषिद्ध व्यवसाय हा प्रत्येक कुळाप्रमाने वेगळा असतो. किंवा कोणत्या कुळाला नसतो. उदा. श्रीरामे कुळाचा निषिद्ध व्यवसाय हा डुकराची शिकार करणे म्हणजे पाप आहे. विवाह जमण्यासाठी व करण्याची पारंपारिक पद्धत ही जमात पंचायत प्रमुखाच्या समक्ष व आई-वडिलांच्या संमतीने विवाह जोडल्या जातो. आपल्या जमातीमध्ये कुळ पद्धतीने विवाह जोडतात. सारखे मामकुर असलेल्या कुटुंबाचा विवाह होत नाही. अंत्यसंस्काराची पद्धत ही मृताला जळताना दक्षिणेकडे तोंड ठेवतात. तिसरा दिवस असतो. तीन दिवस विटाळ पाळतात. सणाच्या दिवशीची पूजा,खनपूजा, मुठपूजा, डायका करतात. स्त्री गरोदर असताना सातवी नावाचा विधी करतात. मूल जन्मानंतरचा विधी नाळ कापून समुद्रात पुरवतात. सात दिवस विटाळ पाडतात. जमातीचा पोशाख कोणता अर्ध्या बाह्याची बांडी, आखूड धोतर व लंगोटी असा आहे. जमातीचे महत्त्वाचे वैशिष्ट्य निसर्गपूजक संस्कृती. माना जमातीच्या राज्यांची नावे हे कुरुम प्रहोद, गहिलू, वज्रांकुर, विश्वांकुश, सुरत बडवाईक, कोलवा वाघ अशी आहेत. जमातीचे स्वातंत्र्यसैनिक कटू झीनू माना हे आहेत. जमातीचे ज्येष्ठ समाजसेवक आडकुजी पाटील नन्नावरे, त्र्यंबकरावजी ढोक गुरुजी, म. सी. जांभुळे गुरुजी, संविधानात पाचव्या सुचित आदिवासींना स्वयंशासन व मालकी विशेष अधिकार दिलेला आहे. आपली जमात संविधानाच्या ३४२ व्या कलमाअंतर्गत अनुसूचित जमातीच्या यादीमध्ये समाविष्ट करण्यात आली आहे. महाराष्ट्र राज्यात १८ व्या क्रमांकावर असून मध्यप्रदेशात व छत्तीसगड राज्यात १६ व्या क्रमांकावर आहे.